BS. Nguyễn Thị Kiều Ly
Bệnh viện TW Quân đội 108
Mặc dù bệnh trĩ có thể dễ dàng nhận diện và điều trị, tuy nhiên, điều này không đảm bảo rằng bệnh trĩ không tái phát. Trong bài viết này, cùng tìm hiểu cách phòng ngừa và điều trị hiệu quả “trĩ viên” nhé!
1. Bệnh trĩ là gì và sự phổ biến của bệnh tại Việt Nam? |
1. Bệnh trĩ là gì và sự phổ biến của bệnh tại Việt Nam?
Bệnh trĩ là hiện tượng giãn quá mức các đám rối tĩnh mạch trĩ ở mô xung quanh hậu môn trực tràng. Bình thường các mô trĩ này giúp kiểm soát sự tống phân ra ngoài. Khi các mô này bị viêm và phình giãn quá mức thì gọi là bệnh trĩ.
Bệnh trĩ là một trong những bệnh lý vùng hậu môn trực tràng phổ biến, theo thống kê tại Pháp cho thấy có tới 50% người trưởng thành có triệu chứng và dấu hiệu bệnh trĩ. Còn tại Việt Nam, kết quả của một nghiên cứu cắt ngang khảo sát dịch tễ bệnh trĩ thực hiện tại Thành Phố Hồ Chí Minh của tác giả Trần Thiện Hoài thực hiện năm 2006, trên các đối tượng trên 50 tuổi thì tỷ lệ mắc bệnh trĩ trong cộng đồng là 25,13%, nam có nguy cơ mắc bệnh cao gấp 1,36 lần so với nữ. Đặc biệt trong lối sống hiện đại lên ngôi, ít vận động hơn, ăn uống kém khoa học hơn & dành nhiều thời gian hơn trong WC thì việc hiểu về bệnh trĩ & phòng ngừa bệnh trĩ quan trọng hơn bao giờ hết.
Đại tiện thoải mái và vui khỏe
2. Nguyên nhân dẫn tới bệnh trĩ
- Táo bón hoặc tiêu chảy: Việc rặn, ma sát do đại tiện khó hoặc đại tiên tiêu chảy liên tục sẽ làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch gây căng giãn và ứ máu tăng nguy cơ gây bệnh trĩ.
- Chế độ ăn uống không hợp lý như: Thiếu chất xơ, nhiều dầu mỡ, ăn nhiều thực phẩm cay nóng, lạm dụng chất kích thích.
- Ít vận động: những người ngồi quá lâu, ít vận động khiến máu lưu thông đến vùng hậu môn giảm.
- Vận động quá sức, mang vác nặng gây áp lực lên vùng hậu môn, trực tràng.
- Những người thừa cân, béo phì, ngồi quá lâu như nhân viên văn phòng.
- Ngoài ra, phụ nữ mang thai và sau sinh có nguy cơ mắc bệnh trĩ do trọng lượng thai nhi áp lực lên ổ bụng hoặc áp lực trong quá trình sinh nở.
3. Triệu chứng của bệnh trĩ
- Đi ngoài ra máu, thường là máu đỏ tươi, nhỏ giọt
- Có cảm giác nặng tức ở hậu môn, và hoặc mót rặn.
- Tiết dịch, ngứa hậu môn
- Đau rát hậu môn
- Búi trĩ sa ra ngoài: Trĩ sa độ 1, 2 thường ít gây phiền hà hơn, nhưng từ độ 3 trở đi khiến người bệnh cảm thấy khó chịu khi đi đứng và làm việc nặng, trong khi đó, trĩ sa độ 4 khiến bệnh nhân vô cùng ngại ngùng & bất tiện trong các hoạt động hằng ngày.
Biến chứng của bệnh trĩ
Thiếu máu:
- Bệnh trĩ có thể gây mất máu mạn tính do xuất huyết ở búi trĩ. Cơ thể lúc này không có đủ lượng hồng cầu cần thiết để trao đổi oxy sẽ gây nên tình trạng thiếu máu mãn tính biểu hiện người mệt mỏi, da vàng …
Sa nghẹt búi trĩ:
- Búi trĩ bị sa nghẹt không được điều trị sớm sẽ gây biến chứng tắc mạch và hoại tử
Viêm nhiễm:
- Các búi trĩ sa lồi thường xuyên sẽ gây xuất tiết và viêm nhiễm tại chỗ vùng hậu môn, sau đó lan rộng gây nhiễm trùng vùng tầng sinh môn gây ngứa ngáy, nóng rát.
Nhiễm trùng máu:
- Búi trĩ khi viêm nhiễm không được điều trị dứt điểm dẫn đến lở loét, viêm nhiễm nặng, và vi khuẩn tấn công vào máu, hậu quả là nhiễm trùng máu. Biến chứng này đặc biệt nghiêm trọng và gây nguy hiểm tính mạng người bệnh.
4. Phòng ngừa và điều trị bệnh trĩ
Phòng ngừa và điều trị sớm bệnh trĩ giúp thoải mái ngồi xem tivi cùng người thân yêu
Đại tiện khoa học
- Không nên nhịn khi bạn muốn đi vệ sinh: vì điều này khiến cho phân trở nên cứng và khô ở trong ruột. Tình trạng này kéo dài dẫn đến táo bón và việc đại tiện sẽ khó khăn hơn và táo bón là nguyên nhân hàng đầu gây ra bệnh trĩ.
- Vệ sinh hậu môn hàng ngày: Hậu môn là nơi chứa nhiều vi khuẩn, vì vậy việc vệ sinh hậu môn hằng ngày là đều vô cùng quan trọng. Mỗi lần đi vệ sinh bạn nên dùng nước rửa sạch, hoặc dùng vòi rửa cũng có tác dụng rửa sạch & chăm sóc hậu môn nhẹ nhàng thay vì giấy có thể gây tổn thương niêm mạc hậu môn.
Chế độ ăn uống
- Uống nhiều nước: Cơ thể con người có tới 70% nước, nước đóng vai trò tối quan trọng, vì vậy bạn nên uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày, điều này giúp tiêu hóa dễ dàng và phòng ngừa chứng táo bón hiệu quả.
- Ăn thực phẩm giàu chất xơ: Chất xơ có tác dụng rất tốt trong việc phòng ngừa bệnh trĩ, giúp phòng ngừa chứng táo bón, hỗ trợ hệ tiêu hóa tốt hơn. Chất xơ thường có nhiều trong các thực phẩm như bông cải xanh, cà rốt, trái cây, rau xanh, ngũ cốc nguyên hạt.
Tăng cường rau xanh trong chế độ ăn đồng thời giảm bia rượu
- Hạn chế bia rượu, đồ ăn cay nóng quá đà: Các chất kích thích này là lí do thay đổi nhu động đường tiêu hóa, dễ dẫn đến tiêu chảy hoặc táo bón đều là nguyên nhân gây tăng áp lực tĩnh mạch hậu môn trực tràng dẫn đến bệnh trĩ khởi phát.
Lối sống, sinh hoạt
Hạn chế việc ngồi quá lâu 1 chỗ:
- Thường xuyên đứng lên đi lại, vận động cho máu lưu thông qua vùng hậu môn.
- Tập luyện thể dục thể thao vừa nâng cao được sức khỏe vừa kích thích hoạt động của ruột từ đó giảm chứng táo bón và phòng ngừa bệnh trĩ hiệu quả.
Tóm lại, bệnh trĩ là bệnh lý phổ biến, dù không nguy hiểm tới tính mạng bệnh nhân nhưng ảnh hưởng lớn tới chất lượng cuộc sống của người bệnh. Bệnh trĩ nếu không được phát hiện, chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời dễ dẫn tới các biến chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng người bệnh. Việc xây dựng những thói quen tốt hàng ngày như ăn uống lành mạnh, giàu chất xơ, uống nhiều nước, hạn chế ngồi lâu giúp người bệnh giảm thiểu nguy cơ bị trĩ và ngay khi có các triệu chứng vùng hậu môn trực tràng: đau, chảy máu, xuất tiết, người bệnh nên tìm tới các cơ sở y tế uy tín để được các bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Godeberge P et al. (2020). Hemorrhoidal disease and chronic venous insufficiency: Concomitance or coincidence; results of the CHORUS study (Chronic venous and HemORrhoidal diseases evalUation and Scientific research). J Gastroenterol Hepatol, 35(4), 577-585.
2. Sheikh P et al. (2020). Micronized Purified Flavonoid Fraction in Hemorrhoid Disease: A Systematic Review and Meta-Analysis. Adv Ther, 37(6), 2792-2812.
3. Masuelli L et al. (2010). Topical use of sucralfate in epithelial wound healing: clinical evidences and molecular mechanisms of action. Recent Pat Inflamm Allergy Drug Discov, 4(1), 25-36.
