TS.BS. Hoàng Đình Tuy
Giảng viên bộ môn ngoại, ĐH Y Dược TP.HCM
Trưởng khoa Ngoại tổng hợp, BV Lê Văn Thịnh, TP Thủ Đức
Bệnh trĩ rất phổ biến nhưng do trở ngại tâm lý, nhiều người thường bỏ qua mà không tìm cách giải quyết, điều này có thể dẫn đến những biến chứng nặng hơn.Đọc bài viết bên dưới để hiểu đúng – hiểu đủ về bệnh trĩ bạn nhé!
1. Tổng quan về bệnh trĩ và phân loại trĩ
2. Chẩn đoán bệnh trĩ
3. Lịch sử về các phương pháp điều trị bệnh trĩ – Cập nhật các phương pháp hiện nay
1. Tổng quan về bệnh trĩ và phân loại
Bệnh trĩ là sự phình dãn bất thường của đám rối mạch máu ở phần thấp trực tràng và ống hậu môn, gây ra các triệu chứng như đi tiêu ra máu, có khối sa ra ngoài hậu môn hay đau khi đi tiêu.
Do vị trí đặc biệt của bệnh trĩ nên người bệnh thường hổ thẹn, ít chịu đi khám. Theo một số thống kê ở nước ngoài cho thấy tỉ lệ người mắc bệnh trĩ trên 50 tuổi là khoảng 50%.
Trĩ có nhiều loại và được chia thành trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp:
Trĩ nội: được hình thành do sự giãn quá mức đám rối tĩnh mạch trĩ trong nằm trên đường lược. Dựa vào kích thước và độ sa, trĩ nội được phân thành 4 độ:
Hình: 4 cấp độ trĩ nội
Độ 1: Búi trĩ nằm hoàn toàn trong ống hậu môn.
Độ 2: Búi trĩ thập thò ở lỗ hậu môn hay lòi ít ra ngoài khi rặn đại tiện, sau khi đại tiện xong búi trĩ tự thụt vào.
Độ 3: Búi trĩ sa ra ngoài khi đi đại tiện, đi lại nhiều, ngồi xổm hay làm việc nặng, cần phải nằm nghỉ hoặc dùng tay ấn nhẹ mới vào.
Độ 4: Búi trĩ thường xuyên nằm ngoài ống hậu môn, búi trĩ to, thường liên kết với nhau tạo trĩ vòng.
Trĩ ngoại: được hình thành do sự giãn quá mức đám rối tĩnh mạch trĩ ngoại, nằm ngoài ống hậu môn, phủ trên búi trĩ là da quanh hậu môn.
Trĩ hỗn hợp: Lúc đầu trĩ nội nằm trong ống hậu môn trên đường lược, trĩ ngoại nằm dưới đường lược, lâu ngày trĩ nội và trĩ ngoại gặp nhau tạo thành trĩ hỗn hợp.
2. Chẩn đoán bệnh trĩ
Triệu chứng cơ năng:
– Đi tiêu ra máu: máu đỏ tươi không lẫn với phân, máu chảy thành tia hoặc nhiễu vài giọt máu sau khi đi đại tiện xong
– Khối sa ở hậu môn
– Đau hậu môn khi đi tiêu
Cận lâm sàng:
– Nội soi hậu môn trực tràng giúp chẩn đoán trĩ và phân biệt với các bệnh khác như nứt hậu môn, polyp trực tràng, ung thư hậu môn trực tràng.
3. Lịch sử về các phương pháp điều trị bệnh trĩ – Cập nhật các phương pháp hiện nay
3.1. Lịch sử về các phương pháp điều trị bệnh trĩ
Trên thế giới, đã có nhiều tài liệu nói về phẫu thuật điều trị trĩ ngay từ những năm 1700 TCN, trong bản giấy cói của người Ai Cập đã nói về điều trị bệnh trĩ. Năm 460 TCN, Hippocrate mô tả phương pháp điều trị bệnh trĩ giống như thắt vòng cao su ngày nay.
– Trong thế kỷ 19 ở Mỹ, Mitchell (Illinois) là người đầu tiên sử dụng axit carbolic tiêm vào búi trĩ.
– Năm 1882, Whitehead mô tả một phương pháp trị trĩ rất tận gốc bằng cách cắt bỏ tất cả vùng có thể có trĩ. Tuy nhiên phương pháp này lại có nhiều bất tiện do biến chứng hẹp hậu môn và tiết chất nhày liên tục gây khó chịu cho bệnh nhân.
– Tại Anh quốc, năm 1937, Buie mô tả phương pháp vừa buộc vừa cắt tương tự kỹ thuật của Whitehead để điều trị các trường hợp sa niêm quá nhiều. Buie nhấn mạnh, phải để lại vùng da để tái tạo đúng giải phẫu học hậu môn, nên Buie khâu niêm mạc vào cơ thắt ngoài ở đoạn giữa ống hậu môn để tránh sa về sau.
– Năm 1774, Petit là người đầu tiên mô tả cách cắt trĩ chỉ cắt trĩ rồi kéo niêm mạc che phủ lại trên vết mổ.
– Năm 1956, ở Anh Quốc, Parks lại dùng nguyên tắc của Petit và thực hiện phương pháp này dưới một hình thức khác là mổ bên trong ống hậu môn nhờ một dụng cụ chứ không kéo trĩ xuống. Nhờ thế không làm thay đổi giải phẫu học vùng ống hậu môn.
Từ đó đến nay các phương pháp phẫu thuật cắt trĩ không ngừng cải tiến cùng với xu hướng phát triển. Đặc biệt là khi phương pháp phẫu thuật Longo ra đời đã đánh dấu bước ngoặt trong điều trị bệnh trĩ.
3.2. Cập nhật các phương pháp hiện nay
Điều trị nội khoa: là nền tảng của tất cả các chiến lược điều trị bệnh trĩ
Thói quen tốt:
– Tập đi cầu đều đặn hằng ngày, vệ sinh tại chỗ bằng phương pháp ngâm nước ấm 2-3 lần/ngày, mỗi lần 15 phút giúp giảm triệu chứng
– Điều chỉnh chế độ ăn uống như: Tránh các chất kích thích (Cà phê, rượu bia, trà,…) và thức ăn nhiều gia vị (ớt, tiêu,…); Uống nước đủ (2 lít/ngày) và ăn nhiều chất xơ giúp làm mềm phân khiến việc đi cầu dễ dàng hơn.
– Chơi các môn thể thao nhẹ như bơi lội, đi bộ,… giúp kích thích chức năng ruột, đi cầu dễ hơn.
– Hạn chế đứng lâu, ngồi nhiều.
Thuốc uống:
– Các loại thuốc chiết xuất có thành phần flavonoid đặc biệt gồm 5 flavonoids được vi hạt tinh chế chất lượng cao, giúp tăng trương lực tĩnh mạch, bảo vệ vi tuần hoàn nhờ tác dụng kháng viêm đặc hiệu có trong Daflon1000mg. Thuốc đã được chứng minh có hiệu quả cải thiện đáng kể các triệu chứng của bệnh trĩ ở tất cả các giai đoạn từ độ 1 đến độ 4, giúp cải thiện kết quả của phẫu thuật, thủ thuật cũng như ngăn ngừa tái phát.
Hình: Daflon 1000 điều trị bệnh trĩ
Thuốc tại chỗ:
– Gồm các loại thuốc mỡ và đạn dược, có các tác nhân kháng viêm, giảm đau tại chỗ, đẩy nhanh quá trình lành thương và dẫn xuất trợ tĩnh mạch.
Hình: Linaflon điều trị bệnh trĩ, nứt hậu môn
Điều trị xâm lấn tối thiểu bằng thủ thuật:
Chích xơ hoá búi trĩ: Đây là thủ thuật tiêm xơ các chất hoá học vùng dưới niêm khiến búi trĩ nhỏ lại và trở về vị trí cũ.
Đốt trĩ bằng laser, tia hồng ngoại: Sử dụng laser hoặc tia hồng ngoại để phá huỷ mô trong trĩ nội.
Thắt trĩ bằng vòng cao su: Sử dụng dụng cụ để đưa vòng cao su vào thắt ở gốc búi trĩ, búi trĩ thiếu máu, hoại tử dần và rụng đi
Hình. Thắt trĩ bằng vòng cao su
Điều trị phẫu thuật
Phẫu thuật cắt trĩ từng búi: Phương pháp Milligan Morgan
Các biến chứng có thể gặp sau mổ cắt trĩ có thể là: chảy máu, bí tiểu, tiêu mất tự chủ, nhiễm khuẩn vết mổ và hẹp hậu môn
Nhược điểm của phương pháp này là đau nhiều sau mổ
Hình. Cắt trĩ từng búi theo phương pháp Milligan Morgan
Phẫu thuật Longo
Là phẫu thuật cắt và khâu niêm mạc của búi trĩ sa , kể cả trĩ vòng bằng máy khâu vòng. Đường cắt và khâu niêm mạc nằm ở phía trên đường lược bị sa xuống nằm trong lòng ống hậu môn, không cắt và khâu niêm mạc và da ở ống hậu môn, không tổn thương cơ thắt.
Ưu điểm: Không đau, bệnh nhân có thể xuất viện sớm
Hình. Phẫu thuật Longo
Mặc dù bệnh trĩ rất phổ biến nhưng do trở ngại tâm lý, nhiều người thường bỏ qua mà không tìm cách giải quyết, điều này có thể dẫn đến những biến chứng nặng hơn. Vì vậy khi có triệu chứng của bệnh, hãy đến gặp nhân viên y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó việc tập thể dục, ăn nhiều chất xơ, uống đủ nước, tránh ngồi lâu một chỗ sẽ giúp phòng ngừa bệnh trĩ tái phát trong tương lai. Theo dõi thêm các bài viết tại Daflon.com.vn để có thêm nhiều cập nhật và kiến thức bổ ích bạn nhé!
